O ZESPOLE

Wieś Kocudza położona w powiecie Janów Lubelski należy do najciekawszych kulturowo i historycznie miejscowości województwa lubelskiego. Źródła historyczne oraz ludowe przekazy wiążą ją z osadnictwem tatarskim z czasów Ordynacji Zamojskiej. Bogata spuścizna kulturowa Kocudzy potwierdza jej własną niezwykle ciekawą tradycję. Specyficzna gwara, cechy antropologiczne odróżniają tę wieś od innych nie tylko w powiecie janowskim, ale również w województwie lubelskim. Bardzo duża aktywność kulturalna społeczności to zespoły śpiewaczo – obrzędowe, solistki śpiewaczki, twórcy ludowi kontynuujący tradycje rękodzieła ludowego.

Przykładem jest zespół „Jarzębina” pochodzący z miejscowości Kocudza koło Janowa Lubelskiego, założona przez Irenę Krawiec przy Gminnym Ośrodku Kultury w 1990 roku, która odsłania, w jaki sposób może jeszcze istnieć kultura ludowa, budząca podziw u znawców w kontynuowaniu tak dobrze zachowanym repertuarem własnej wsi, i poczucie przynależności do własnej ziemi i swoich korzeni. W „Jarzębinie” są ludzie, dla których owo silne powiązanie z własną ziemią i własnymi tradycjami sprawia, że obok pracy w zespole, wyjazdów na festiwale, równie ważne, jeśli nie najważniejsze jest bycie u siebie, pielęgnowanie tradycji naszych ojców. Przez 26 lat istnienia zespołu przewinęło się ok. 30 osób, z czego do dzisiaj wytrwale działają: Janina Oleszek (1934), Lucyna Jargiło (1952), Janina Dyjach (1942), Monika Jargiło(1979), Beata Oleszek(1976), Aleksandra Papierzańska (1996). Źródłem bogatego repertuaru zespołu jest głównie tradycja ustna, w tym przekazy rodzinne, ale także stare zapisy i nagrania archiwalne, tzw. zeszyty z tekstami religijnymi oraz oczywiście druki i śpiewniki nabożne. W naturalny sposób śpiewaczki używają unikalnej miejscowej gwary, w trosce o oryginalne tempo, godność i styl.

Na szczególną uwagę zasługują unikalne pieśni pogrzebowe i wielkopostne, które wyniosły zespół do czołówki zespołów śpiewaczych. To unikalne tempo zarejestrowały ekipy badawcze z Poznania i z Warszawy w latach 30. i 50. XX w. (nagrania na płytach decelitowych znajdują się w Polskiej Akademii Nauk, na ich podstawie powstała praca prof. Anny Czekanowskiej – "Pieśni biłgorajskie". Śpiewy zachowały żywotność do obecnych czasów i wykonywane są jednogłosowo, pełnym polnym głosem, z bogatym zdobnictwem, z wpływami orientalnymi (wieś od XVII wieku zamieszkiwało wielu Tatarów, a w pobliżu silne było osadnictwo wołoskie), wpływami chorału gregoriańskiego, czy chorału wschodniego (bliskość cerkwi).

Szczególne miejsce w działalności zespołu zajmuje przygotowanie i opracowanie widowisk. Przypominają one życie dawnej wsi, zgodne z kalendarzem natury, dawne zwyczaje. W ciągu ostatnich 25 lat zespół podjął się także inscenizowania dawnych zwyczajów, obrzędów czy nawet dawnych zajęć w gospodarstwie, wszystko z zachowaniem dużej wierności rekwizytów i scenografii. W tej dziedzinie "Jarzębina" zapisała się znacznymi osiągnięciami w postaci takich widowisk, jak "Wesele kocudzkie", "Prasowocki", "Miedlorki i pocirocki", "Świecok", "Mielenie w żarnach", "Pośnik kocudzki", "Łocepiny", "Herody kocudzkie", "Jarmark frampolski", „Zapusty”, „Pośnik u Sitorza” a zwłaszcza "Łostatni rózeniec" (1995 r.) i "Pośnik kocudzki" (1999 r.) zrealizowane przez TVP Pr.2.

Punktem zwrotnym w historii „Jarzębiny” okazało się przedstawienie ”Łostatni rózeniec”, które swoją premierę miało w 1995 i zyskało sobie poczesne miejsce w historii ludowego teatru obrzędowego. Wtedy zespół rozpoczął współpracę z ośrodkami muzyki In Crudo, zwłaszcza z warszawskim Stowarzyszeniem "Dom Tańca" (koncerty w ramach Sceny Korzenie oraz w cyklu Pozwól mi Twe męki śpiewać i Jest drabina do nieba 1995-2003) a potem także Scholą Teatru „Węgajty”, gdzie uczestniczył od 1998 w kilku, również międzynarodowych, projektach teatralno-muzycznych, a młoda kocudzka śpiewaczka Beata Oleszek na wiele lat stała się również aktorką i śpiewaczką Scholi.

Na Festiwalu Pieśń Naszych Korzeni w Jarosławiu zespół „Jarzębina” śpiewał w pamiętnym wspólnym koncercie z włoskim "Micrologusem". Uczestniczył również w cyklach koncertów wielkopostnych, m.in. w dominikańskim Wielkopostnym Śpiewaniu w Lublinie, koncertach wielkopostnych Poznańskiego Domu Tańca, czy wrocławskiej Scholi Gregoriana Silesiensis. Śpiew „Jarzębiny” cenił sobie Henryk Mikołaj Górecki. Nagrania zespołu znajdują się we wszystkich najważniejszych archiwach, akademickich, radiowych, w wielu zbiorach prywatnych. Niektóre z nich zostały opublikowane w antologiach muzyki tradycyjnej – wydawnictw In Crudo (trzy płyty) i Muzyka Odnaleziona.

Zespół uczestniczył w wielu audycjach radiowych i telewizyjnych, poświęcone są mu filmy dokumentalne zrealizowane dla TVP, śpiewaczki potrafiły się odnaleźć również w realizacjach związanych ze sztuką współczesną (projekt Anny Molskiej „Płaczki”). W 2006 zespół był współorganizatorem Taboru w Kocudzy – tygodniowej letniej szkoły lubelskiej muzyki tradycyjnej. Wreszcie o „Jarzębinie” powstało kilka prac licencjackich i magisterskich. Ostatnio „Jarzębina” zdobyła szeroką popularność piosenką „Ko-ko Euro spoko”, ceniona jest jednak od lat przede wszystkim za stylowe i pełne wyrazu wykonania repertuaru tradycyjnego, czego dowodem są częste zaproszenia na festiwale, koncerty solowe, a także, (co rzadkie w przypadku wiejskich zespołów śpiewaczych) grono wiernych słuchaczy w całej Polsce. Zespół bardzo aktywnie uczestniczy w życiu społecznym i kulturalnym swojej wsi, gminy, powiatu oraz regionu. Ogrom tego dorobku jak i jego, jakość pozwalają mówić o zespole w kategoriach wybitności i traktować go, jako jednego z najważniejszych ambasadorów tradycyjnej kultury ludowej Roztocza i Lubelszczyzny.

Skład zespołu:

Irena Krawiec – kierowniczka zespołu

Janina Oleszek

Beata Oleszek

Janina Dyjach

Władysława Dycha

Lucyna Jargiło

Monika Jargiło

Aleksandra Papierzańska

KONCERTY

Poniżej znajdziecie opisy programów koncertowych, opartych na tradycyjnym repertuarze z naszych okolic i szerzej – lubelszczyzny. Większość koncertów możemy zagrać w dwóch wersjach – a capella bądź z towarzyszeniem instrumentów (tradycyjna kapela ludowa, instrumenty dawne i inne).

KOKO SPOKO

Program 30-40 minutowy, w ramach którego wykonujemy piosenki liryczne i żartobliwe, przyśpiewki, melodie taneczne oraz – według zapotrzebowania – polski hit na EURO, czyli nasze KOKO. Duszy na radość, ciału – na wesołość.

NIE TERAZ, MAMO, WISIENKI SADZĄ

Pieśni liryczne, miłosne i weselne. O wszystkich Jankach, Maniusiach i Kasieńkach tego świata, o miłości ukrytej i jawnej, o wielkim kochaniu, o nadziei, smutku, tęsknocie i szczęściu.

JEST WYSOKA DRABINA

Pieśni wielkopostne, żałobne i pogrzebowe, które od niepamiętnych czasów towarzyszyły ludziom oczekującym na Zmartwychwstanie, a także pomagały przeżywać żałobę, żegnać zmarłych i odprowadzać ich na tamten świat.

GORE GWIAZDA

Kolędy – te znane i mniej znane oraz tradycyjne pastorałki. Świat, w którym opowieści ewangeliczne mieszają się z apokryficznymi i ludowymi podaniami – o narodzinach Jezusa, o wędrówce Matki Boskiej i cudach, które się wówczas działy.

POD TWÓJ PŁASZCZ SIĘ UCIEKAMY

Pieśni maryjne, nie tylko te, które utrzymały się w kościele. Tradycja ludowa ze szczególną, serdeczną atencją odnosi się do matki Jezusa, jako opiekunki słabych, pokrzywdzonych, utrudzonych. Jest więc w tych pieśniach nie tylko nabożna cześć, ale i osobista, emocjonalna opowieść o życiu, cudach i przygodach Najświętszej Panienki.

ŁO MATKO KOCHENO

Pieśni kocudzkie – świeckie i sakralne – w muzycznym opracowaniu Beaty Oleszek (Zespół Jarzębina) i Macieja Kazińskiego (m.in. Festiwal „Pieśń Naszych Korzeni w Jarosławiu, Schola Teatru Węgajty). Śpiewowi towarzyszą takie instrumenty jak suka biłgorajska, fidel, portatyw, gemshorn…

OBRZĘDY

Ostatni różaniec – jeden z niewielu w Polsce wciąż żywych i praktykowanych obrzędów czuwania przy zmarłym to kocudzki ostatni różaniec. Poprzez pieśni zmarły żegna się ze światem, a ci, co zostają, żegnają się z nim i powierzają jego duszę Bogu.

Pośnik – tradycyjny obrzęd wigilijny, od przygotowań po wspólne kolędy i pastorałki.

Oczepiny – obrzęd weselny według starodawnej tradycji z okolic Kocudzy

Nagrody:

· 1991-1995: Nagroda - Sejmik Wiejskich Teatrów Wsi Polskiej w Tarnogrodzie

· 1992-2000; Główne nagrody z Międzypowiatowego Przeglądu Kolęd i Pastorałek - Modliborzyce

· 1993: „Gody Opatowskie’. Nagroda główna.

· 1999: Medal od Senatu Rzeczpospolitej Polskiej

· Ogólnopolski Festiwal Kapel i Śpiewaków Ludowych w Kazimierzu - trzykrotnie Złota Baszta (2001, 2007, 2011)

· 2002: Międzynarodowy Przegląd Zespołów Regionalnych „Złoty Kłos” Euro-Folklor w Zebrzydowicach i Czeskim Cieszynie – nagroda główna

· 2003: „:”Włościańskie jadło” w Giedlarowej. Nagroda główna

· nagrody w konkursie Duży-Mały OFKiŚL w Kazimierzu z zespołem dziecięcym "Wisienki" wraz z mistrzynią Ireną Krawiec (2003, 2008, 2014)

· 2003: Nagroda im. Oskara Kolberga - "Za zasługi dla kultury ludowej".

· 2005: „Cztery pory roku – Wiosna” w Nowej Dębie. Nagroda główna za widowisko pt: „ Łocepiny ”

· I miejsca - Ogólnopolski Przegląd Kolęd i Grup Kolędniczych - Lublin (2013,1014, 2015)

· 2013: Tydzień Muzyki Chrześcijańskiej „Cecylianka” w Lublinie

· 2015: Przegląd Amatorskiej Twórczości Artystycznej w Stalowej Woli

· Przegląd Kolęd i Pastorałek w Polichnie – I nagroda (2012, 2013,1014, 2015)

· Noworoczny koncert kolęd i pastorałek z chórem i orkiestrą symfoniczną pod batutą Sebastiana Lesiczki - Sokołów Małopolski( 2015)

· I nagroda z OFKiŚL w Kazimierzu (2015)

Dyskografia:

· 1999: Jest drabina do nieba – pieśni na Wielki Post, In Crudo (Różaniec o Najsłodszym Imieniu Jezus – fragment, Zawitaj Krzyżu święty, Witaj Matko uwielbiona, Dobranoc głowo święta)

· 2003/2011: Jest drabina do nieba 2 – pieśni żałobne i za dusze zmarłych, In Crudo (Wierzę w Boga Ojca – z Różańca o Najsłodszym Imieniu Jezus)

· 2007: Ło matko kocheno, 6dB (solowa płyta członkini „Jarzębiny”- Beaty Oleszek)

· 2009: Spod Niebieskiej Góry – muzyka Roztocza, In Crudo (Po boru chodziła, Ty miesiączku, Dołem, dołem słoneczko idzie)

· 2009: Jadąc przez Roztocze, Muzyka Odnaleziona (pastorałka „Przy zielonej łące”)

· 2012: Koko Euro Spoko, Magic Records

· 2012: Z Kocudzy do Betlejem, Universal, 2012, kolędy nagrane z kapelą folkową „Drewutnia”

· 2013: Na wygunie - pieśni z Kocudzy, Konador

· 2015: Łoj dolo moja, dolo, Zespół Jarzębina z Kocudzy i Przyjaciele. Pieśni z regionu janowskiego, Powiat janowski

Filmografia:

1996: Pejzaże wsi polskiej – klechdy polskie, reż. J. Ostaszkiewicz, TVP2
1996: Łostatni rózeniec, reż. A. Domańska, TVP2
1997: udział w programie wielkanocnym TVP2 razem z Henrykiem Mikołajem Góreckim
1998: udział w programie "Swojskie klimaty", TVP2
1999: Pośnik, reż. D. Gajewski, TVP2
2004: Oprawa śpiewu w programie „Polska okey”, TVP2
2006: O zwyczajach Bożego Narodzenia we wsi Kocudza, TVP Lublin
2007: Laureaci Baszt - Zespół „Jarzębina”, TVP1
2006: "Pieśni do Medei" wg. Eurypidesa w reżyserii Daniela Birda prezentowanego m.in. na Konfrontacjach Teatralnych 2006 oraz festiwalach w Leeds, Rydze, Kijowie, Łodzi, Gotenbergu, Erewaniu. Fragment filmowej realizacji spektaklu nakręconego

w kopalni Wieliczka

2007: "Świecok kocudzki", w reż. Robert Koluch, Telewizję Miejską Stalowa Wola.
2010: Jarzębina i Stanisław Głaz w filmie Gwary Ludowe Gminy Dzwola
2010: Matka Teresa od kotów, reż. Paweł Sala (udział w ścieżce dźwiękowej)
2011: Płaczki, reż. Anna Molska

2013: "Muzyka wielkiej puszczy" koncert Janiny Oleszek i Beaty Oleszek 15.12.2013 w Biłgoraju - film za bilgorajska.pl

2014: Inauguracja Roku Kolbergowskiego „Nie masz, ci nie masz nad tę gwiazdeczkę”, PR pr.2
2014: „Orszak weselny- Żałobny rapsod”, PR pr. 2
2014: Szlakiem Kolberga – Jarzębina z Misią Furtak, TVP Kultura
2014: Zakończenie Roku Kolbergowskiego w studio Lutosławskiego w Warszawie -„Orszak weselny- Żałobny rapsod”, PR pr. 2
2015: Program telewizyjny z udziałem liderki zespołu Jarzębina Ireny Krawiec „Mam pytanie - TVP Lublin
2015: Program o „Euro2012” – Polsat News
2015: Co ciekawego u Jarzębiny – PR Lublin
2015: „Od Kocudzy do Betlejem”- kolędy i pastorałki w pr.-Sól ziemi – TV

Trwam

· 2016:”Szczęśliwe historie”- TVP Lublin

· 2016: Program” „ Co ciekawego u Jarzębiny” – Telewizja Superstacja - W-wa

Bibliografia:

gazeta janowska z dnia lipiec-sierpień 2001r „Jak Jarzębina Basztę wyśpiewała”
informator 36 FKIŚL w Kazimierzu, notka Jana Adamowskiego (2002)
notatka prasowa pt:”Wędrówki „Jarzębiny”- gazeta janowska maj 2002r./
teksty i wypowiedzi opublikowano w Twórczości Ludowej nr 4/2002
notatka prasowa w „Rolniku” pt:”Kocudzkie tradycje”, (2002)
notatka prasowa w gazecie lokalnej Gazeta janowska z dnia 02.IV.2003r
notatka prasowa w Gazecie janowskiej z dnia 07.VIII.2003r
notatka prasowe o zespole z dn.29.XII.2005r. w Dzienniku Wschodnim
Lubelskie. Polska pieśń i muzyka ludowa. Źródła i materiały. cz. 1. Pieśni i obrzędy doroczne, red. Jerzy Bartmiński, Lublin 2011 (słowa i nuty pieśni Przy zielonyj łące przy ślicnyj dolinie)
jeden z artykułów komentujących sukces zespołu z piosenką Ko-ko Euro spoko -Olga Święcicka, Jarzębiny są sexy
obszerna informacja o zespole i fotografie na stronie LGD "Leśny Krąg"
oficjalna strona zespołu
Lucjan Cehl, Prawda o Jarzębinie, Scena nr 4/2012
album powiatu janowskiego (2015)
notatka prasowa w Gospodyni nr.4/2015

18.11.16

14.10.16

Szansa na Oskara 2016

15.9.16

Oficjalny kanał YouTube

5.8.16

Szlakiem Kolberga

Beata w TOP CHEF!

Orszak weselny/Żałobny rapsod

16.6.16

Łoj dolo moja dolo

Korsykenki z Kocudzy

Fryderyki 2016

14.6.16

"Historie szczęśliwe"

"Koko Euro spoko" po latach

Garstka wiadomości

KONCERTY

Kontakt